Yazar arşivleri: admin

Birinci paylaşım savaşı emperyalist/kapitalizmin iki açından açmazını derinleştirecektir. Birincisi, savaştan umulan pazarların genişletilmesi beklentisi boşa çıktığı gibi Sovyet devrimiyle de dünyanın altıda biri emperyalizmin ekonomik ve politik etki alanının dışına çıkmıştır. İkincisi yine paylaşılmış pazarların yeniden paylaşımı amacıyla savaşı başlatan Almanya’nın – sonradan Almanya’nın yanında savaya katılan İtalya’nın- savaştan mağlup ayrılmasıyla diğer emperyalist ülkelerle aralarındaki çelişki artacak, bu olgu savaştan yenik çıkan ülkelerin ikinci paylaşım savaşına yol açmasına sebep olacaktır. Birinci savaş öncesi burjuva meşrutiyeti içinde yönetilen devlet, mevcut yönetim biçimiyle ne kapitalizmin yoğunlaşan sermaye birikimine bunalım ve krizlerini atlatacak yeni yatırım/ Pazar alanları bulabilmiş, ne de içeride kitleselleşerek burjuva… Devamı →

Birinci paylaşım savaşının galipleri yeni paylaşım bölgelerinin kendi aralarında taksimi ile uğraşırken, savaşın mağlupları kırılan “onurlarının” tamirleriyle meşguldüler. Kapitalist gelişmesini geç tamamlayan İtalya ve Almanya neredeyse dağılma noktasına gelecektir. Savaş sonrası hızlı sanayi hamleleriyle diğer kapitalist ülkeler seviyesine ulaşan bu ülkeler, yine ülke içinde şişen sermayenin “rahatlaması” için ihtiyaç duyulan pazarların elde edilmesi sorunuyla yüz yüze gelecektir. Ne var ki birinci paylaşım savaşına bu umutla giren İtalya ve Almanya değil yeni daha önce emperyalistlerce paylaşımı tamamlanan pazarlardan pay almak, elindeki mevcutları da kaybetmişlerdir. Emperyalizm adına bu işi kotaracak olan devlettir. Aynı işle görevlendirilen devlet yapılanması birinci paylaşım savaşını kaybetmiştir. Aynı… Devamı →

Tekelci kapitalizmin 20.yüzyılı başlarında devlet, devlete egemen olan burjuvazinin kombinasyonunda daralmaya uğrayacaktır. Tekelleşmenin erittiği orta ölçekte tarım ve sanayi işletmeleri tekeller tarafından yok edildikçe bu işletmelere sahip burjuvazi de ekonomik gücünü yitirecek ve devletteki egemenlik etkinliği ortadan kalkacaktır. Kapitalizm,  tekelleşme ivmesine göre tabana doğru yayılan burjuva katmanları eleyerek serbest rekabetçi dönemin “ bütün burjuvazinin devleti” tekelci kapitalizmin devletine dönüşerek orta ve küçük burjuva katmanların devletteki ekonomik ve siyasi egemenliği yukarı doğru sivrilen ve kapitalizmin tekelleşmesine paralel olarak devlet de azalacak, giderek ortadan kalkacaktır.  Ulusal sınırlar içinde taban olarak daralan devletin hükmetme alanı ise giderek genişleyecektir. Küçük ve orta burjuvazi devlette… Devamı →

On dokuzuncu yüzyılda ülke içinde rekabetçi konumdan tekelci konuma geçen burjuvazi, bir taraftan iç pazarlarda oluşturduğu oligopoller aracılığı ile fiyatları belirleme tekelini eline geçirip, bütün halk kesimlerini sömürü nesnesi haline getirirken, farklı kapitalist ülkelerin iç pazarlara sızmasını önlemek için kendisini yüksek koruma duvarlarıyla güvenceye almaktadır. Bu yüzyılın önemli özelliği ülke içinde henüz emekleme/öğrenme durumunda olan sınıf hareketleri, burjuva iktidarlar açısından tehdit yaratmaktan uzaktır, ancak ülke dışında gerek ekonomik gelişmeleri ve Pazar alanları bakımından aşağı yukarı aynı durumda olan gerekse kapitalist gelişmesini geç tamamlayan ve o güne kadar paylaşımı tamamlanan pazarların yeniden paylaşılması tehdidi altında olan kapitalist ülkeler ekonomilerini askerileştirmeye yönelerek,… Devamı →

Bu dönemin sermaye birikim rejiminin esasının artık değer sömürüsü olması nedeniyle kapitalist sömürü işçi sınıfı dışında kalan halk kitlelerinden henüz uzak olup halk kitleleri sömürü çemberinin dışındadır. Sömürü mekanizmasının artık değerle sınırlı olması rekabetçi dönem kapitalizminin evirilerek tekelci kapitalizme geçiş özellikleri göstermeye başlamasıyla birlikte üretilen malların fiyatların yükselmesi pazara yansıyacak ve bu aşamadan itibaren işçi sınıfı dışında kalan halk kesimleri de kapitalist sömürüye maruz kalmaya, sömürüyle yüz yüze gelmeye başlayacaktır. Rekabetçi kapitalizm döneminde devletin karakteristik özelliği, belli bir toprak parçasıyla çevrili ülke bazında ulusal burjuvazinin çıkarlarını korumaya yönelik olup, işleyişi de bu çıkarlara tekabül eden yasa, yönetmelik gibi düzenleyici işlemlerle… Devamı →

– EGEMEN DEVLETTEN TAŞERON DEVLETE – Tarih, sınıf kavramıyla tanıştığında “devlet” kavramıyla da tanışacaktır. Bu olgu toplumlar için daha önceki tarihlerinde tanık olmadıkları yeni bir durumdur. Devlet, sınıflı toplumların ürünüdür ve işlevi egemen sınıfların iktidarı etkilemekten uzak ve mülkiyetten yoksun kesimler üzerindeki baskı ve sömürü aygıtıdır.  Bundan önceki yaşamlarında “özgür” olan insan toplulukları bundan böyle köle, “bağımsız” olan yaşamları, sahiplerine bağlı, alınır-satılır bir metadır. Köleci toplumlarda meta, feodal toplumlarda feodal beylerin karın tokluğuna çalıştırdıkları bir maraba, kapitalist toplumlarda emeğini pazarlayarak geçinen sözüm ona “özgür” bireydir.  Toplumların bu durumu evrimleşmeye paralel olarak değişiklikler gösterse bile, özel mülkiyete bağlı üretim ilişkileri sürdüğü… Devamı →